Encyklika Laudato si’ papieża Franciszka poświęcona trosce o nasz wspólny dom.
Trzymam w ręku śliczny, wydany na eko-papierze, egzemplarz encykliki ojca świętego Franciszka “Laudato si’ “, czyli “Bądź pochwalony”, określanej jako “zielona encyklika”. Wydał ją Caritas Polska w ramach projektu “Ekologia integralna encykliki Laudato si’ w działaniu wspólnot Caritas i społeczności lokalnych”, rozpoczętego w 2019 roku. Praca ta zawiera bardzo wiele trafnych obserwacji i wynikających z nich wniosków na temat degradacji środowiska naturalnego i ludzkiej kondycji, oraz proponuje rozwiązania kryzysów przez edukację i rozwój “duchowości ekologicznej”. Jest to bardzo mądre, wnikliwe opracowanie zmienające podejście czytelnika do współczesnego kościoła katolickiego, które zotało ukształtowane przez stagnację intelektualną i wstecznictwo jego reprezentantów w naszym kraju. .
Obecny papież przyjął imię Franciszek w hołdzie świętemu, który jest wzorem troski o to, co słabe, oraz patronem ekologii integralnej, przeżywanej z radością i autentycznością. Święty ten jest szanowany przez wielu niechrześcijan, ponieważ miał serce otwarte na całe istnienie, żył z prostotą w harmonii z Bogiem, ludźmi, naturą i samym sobą (str. 10)*. Nie dziwi więc, że już drugą encyklikę papież poświęcił ochronie szeroko pojętej natury i przeciwdziałaniu złożonemu kryzysowi społeczno-ekologicznemu w kontekście rozwoju nauki i postępu technicznego.
W encyklice “Laudato si’. W trosce o nasz wspólny dom” z czerwca 2015 roku, papież Franciszek dokonuje przeglądu różnych aspektów obecnego kryzysu ekologicznego, podejmuje zagadnienia wypływające z tradycji judeochrześcijańskiej aby nadać większą konsekwencję zaangażowaniu na rzecz środowiska, próbuje dotrzeć do głębszych przyczyn obecnej sytuacji. W wyniku tego proponuje ekologię, która w różnych wymiarach łączyłaby szczególną pozycję jaką człowiek zajmuje w świecie oraz jego relacje z otaczającą rzeczywistością (str. 14-15). Autor kieruje naglące wezwanie, by ponowić dialog dotyczący sposobu, w jaki budujemy przyszłość naszej palnety (str. 13). Powołuje się na “Kartę Ziemi” ONZ z 2000 roku nawołujac do przebudzenia nowego szacunku do życia, mocnego postanowienia osiągnięcia równowagi, przyspieszenia walki o sprawiedliwość i pokój oraz radosnej celebracji życia (str. 164).
Papież Franciszek cytuje słowa Jana Pawła II “Nie tylko ziemia została dana człowiekowi przez Boga, aby używał jej z poszanowaniem pierwotnie zamierzonego dobra, dla którego została mu ona dana, ale również człowiek jest dla siebie samego dobrem otrzymanym od Boga i dlatego musi respektować naturalną i moralną strukturę, w jaką został wyposażony.”
Jestem pod wrażeniem niesłychanie szerokiego spektrum oglądu rzeczywistości oraz humanistycznego podejścia do świata papieża Franciszka. Jednocześnie jestem pełna ubolewania, że nic z tego nie dociera do zwykłego człowieka uczestniczącego w powszednich obrządkach religijnych. Jaka liczba wiernych zna treść tej encykliki i ilu duchownych mówi o niej podczas kazań oraz wprowadza w życie swoich parafii? W Polsce kościoły wszystkich wyznań w dysponują ogromnymi połaciami ziemi, która leży odłogiem. Przy bardzo wielu świątyniach znajdują się niezagospodarowane, ogrodzone areały. Dlaczego nie widać nawet prób animowania na nich społeczności lokalnych wokół działań ekologicznych, społecznościotwórczych, wychowania przez ekologię, edukacji ogrodniczej i pogłębiania świadomości ekologicznej? Nie znam odpowiedzi, ale mogę zacytować encyklikę “Laudato si’ “: “… Środowisko jest dobrem publicznym, mieniem całej ludzkości i wszyscy są za nie odpowiedzialni. Ten, kto posiada jego część, ma ją jedynie po to, aby zarządzać nią dla dobra wszystkich. Jeśli tego nie czynimy, to bierzemy na swe sumienie ciężar zaprzeczania istnienia innych…”(str. 75).
*wsztystkie cytaty i odwołania: “Encyklika Laudato si’ojca świętego Franciszka, poświęcona rosce o nasz wspólny dom”; wyd. Caritas Polska; ISBN: 978-83-956069-3-9
Viridarium 